Okna dachowe są niezbędne w celu oświetlenia poddasza użytkowego. Jednak ich wybór nie jest tak oczywisty, jak mogłoby się wydawać. Sprawdź, na co zwrócić uwagę!
Okna dachowe najlepiej zaplanować na etapie projektowania domu. Wiele zależy od tego, jakie pomieszczenia znajdą się na poddaszu. Dzięki temu można przewidzieć, ile okien będzie potrzebnych, aby oświetlić konkretne pokoje. Czasem lepiej zaplanować więcej okien dachowych niż mniej okien o większej powierzchni. To jednak niejedyne kwestie, o których powinieneś pamiętać, wybierając okna połaciowe.
Okna połaciowe – jak wybrać?
Jedną z najczęstszych wątpliwości inwestorów jest rozmiar okien dachowych. W tej kwestii należy uwzględnić kąt nachylenia dachu. Im jest mniejszy, tym wyższe powinno być okno. Warto również zwrócić uwagę na rozstaw krokwi, ponieważ będzie to miało wpływ na montaż okien.
Jakie okna dachowe wybrać? Oświetlenie pomieszczenia
W przypadku poddasza użytkowego bardzo ważne jest to, ile światła dociera do pomieszczenia. Podpowiedź znajdujemy w przepisach. Jak się okazuje, rozmiar okien i ich łączna powierzchnia zależą od wielkości pomieszczenia:
W pomieszczeniu przeznaczonym na pobyt ludzi stosunek powierzchni okien, liczonej w świetle ościeżnic, do powierzchni podłogi powinien wynosić co najmniej 1:8, natomiast w innym pomieszczeniu, w którym oświetlenie dzienne jest wymagane ze względów na przeznaczenie – co najmniej 1:12.
Źródło: Rozdział 2, § 57.2 Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
Parametry okien dachowych
Bardzo ważną kwestią w przypadku poddasza użytkowego będzie na przykład to, czy okna są energooszczędne. Należy tutaj zwrócić uwagę na współczynnik przenikania ciepła, który według przepisów w nowych budynkach powinien wynosić 1,1 W/m2K dla okien połaciowych. Warto też rozważyć wady i zalety poszczególnych materiałów, z których wykonywane są okna. Do wyboru mamy tutaj okna drewniane, PVC oraz aluminiowe. Więcej na temat parametrów technicznych okien i materiałów znajdziesz w tym artykule: Jakie okna wybrać?
Okna dachowe – górne czy dolne otwieranie?
Podczas wyboru okien dachowych warto przemyśleć również ich sposób otwierania – lokalizację klamki. Będzie to miało wpływ na sposób użytkowania okien, dlatego wybór w dużej mierze zależy od rozmiaru okna i kąta nachylenia dachu. Górny system otwierania dobrze sprawdzi się jako zabezpieczenie przed otwarciem przez dzieci. Z kolei dolny system otwierania będzie bardziej odpowiedni, jeżeli okna są wysokie.
Okna dachowe elektryczne
Ciekawą i wygodną opcją są okna połaciowe automatyczne sterowanie. Można je otwierać i zamykać zdalnie, a dodatkowo dopasować do tego systemu rolety. O takim rozwiązaniu warto pomyśleć w przypadku okien połaciowych, które są trudno dostępne.
Rodzaje okien dachowych
W przypadku okien dachowych wyróżniamy kilka typów:
- obrotowe, w których oś obrotu znajduje się w połowie wysokości ramy. Obrót wokół osi to 180°;
- obrotowe wysokoosiowe (o podwyższonej osi obrotu) znajduje się powyżej połowy wysokości okna;
- obrotowo-uchylne;
- balkonowe;
- dwuskrzydłowe;
- pionowe w lukarnie;
- kolankowe;
- włazowe;
- świetliki.
Na jakiej wysokości okna połaciowe?
Okna w połaci dachowej powinny być zamontowane na takiej wysokości, aby można było je łatwo otwierać, a także przez nie wyglądać. Najczęściej montuje się je na wysokości od 1,1 do 1,4 m. Jeśli chodzi o wymogi prawne w kwestii tego, na jakiej wysokości montować okna, informacje znajdujemy w § 301 rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie:
1. W budynku na kondygnacjach położonych poniżej 25 m nad terenem odległość między górną krawędzią wewnętrznego podokiennika a podłogą powinna wynosić co najmniej 0,85 m, z wyjątkiem przyziemia oraz ścianek podokiennych w loggii, na tarasie lub galerii, gdzie nie podlega ona ograniczeniom.
2. W budynku na kondygnacjach położonych powyżej 25 m nad terenem między górną krawędzią podokiennika a podłogą należy zachować odległość co najmniej 1,1 m, z wyjątkiem okien wychodzących na loggie, tarasy lub galerie.
3. Wysokość położenia podokiennika, określona w ust. 1 i 2, może być pomniejszona, pod warunkiem zastosowania zabezpieczenia okna balustradą do wymaganej wysokości lub zastosowania w tej części okna skrzydła nieotwieranego i szkła o podwyższonej wytrzymałości.
Okno połaciowe – montaż
Montaż okien można wykonać na kilka sposobów:
- montaż okien dachowych na krokwiach – bardzo dobrze sprawdza się, kiedy okna są dopasowane do rozmieszczenia krokwi. Szerokość okna powinna być mniejsza niż rozstaw krokwi;
- montowanie okien dachowych na łatach – jeżeli szerokość okna jest dużo mniejsza od odległości pomiędzy krokwiami, wówczas okna dachowe montuje się na specjalnych łatach;
- montaż okien dachowych na wymianach – ten rodzaj montażu stosuje się, kiedy okna są szersze niż rozstaw krokwi. Wówczas należy taką krokwię wyciąć i zamontować okno na wymianach, czyli belkach, które przeniosą obciążenia na pozostałe elementy konstrukcji dachu.
Montując okno dachowe, nie należy zapominać o izolacji. Najlepiej zastosować montaż kompletny okna, aby nie ryzykować powstawania mostków termicznych w połaci dachowej. W ofercie producentów można znaleźć gotowe systemy ciepłego montażu dla okien dachowych. Są to specjalne ramy, które najczęściej składają się z ocieplenia z pianki poliuretanowej lub wełny owczej oraz specjalnych materiałów paroszczelnych i paroprzepuszczalnych.
Jak obrobić okna dachowe?
Do ostatnich prac należy obróbka okna dachowego wewnątrz pomieszczenia. Najczęściej w tym celu wykorzystuje się płyty kartonowo-gipsowe. Najpierw jednak trzeba przygotować konstrukcję z aluminiowych profili. Kolejnym krokiem jest docięcie płyt gipsowych na wymiar i przykręcenie ich do przygotowanego stelaża. Łączenia płyt i miejsca wkrętów należy pokryć gładzią, a po wyschnięciu wyrównać.
Innym sposobem obróbki okien dachowych są szpalety okienne, czyli specjalne obudowy drewniane lub z tworzywa sztucznego.
Okna dachowe na poddaszu nieużytkowym
Wielu inwestorów zastanawia się, czy warto montować okna dachowe na poddaszu nieużytkowym. Cóż, nie ma jednej odpowiedzi na to pytanie. Osoby, które planują przerobienie takiego poddasza na mieszkanie w przyszłości, mogą być zainteresowane montażem okien dachowych od razu. Jeżeli jednak nie ma w planach takich inwestycji, można pomyśleć o zastosowaniu świetlika. Takie rozwiązanie ułatwia przewietrzenie poddasza nieużytkowego. Inną opcją są okna wyłazowe, które zapewniają możliwość wietrzenia i wejścia na dach przez okno.