Badania geotechniczne gruntu – zlecać czy nie? W mojej ocenie jak najbardziej tak. Budowa domu na niesprawdzonym podłożu wiąże się z pewnym ryzykiem. Już za chwilę dowiesz się dlaczego.
Mówiąc o działce budowlanej mamy najczęściej na myśli mniej lub bardziej płaski kawałek terenu, zabudowany lub nie, z roślinnością lub bez niej. Jest jeszcze coś, czego gołym okiem nie widać, a co jest bardzo ważne podczas budowy. Chodzi oczywiście o to co pod ziemią, a z pomocą przychodzą badania geotechniczne gruntu. Dlaczego warto je wykonać? Co obejmują? No i jaki grunt określa się mianem trudnego, a jaki najlepiej nadaje się pod budowę domu? Przeczytaj koniecznie.
Dlaczego warto zlecić badania geotechniczne?
Może zacznijmy nie od tego dlaczego, a kiedy warto zlecić badania geotechniczne. Najlepszą sytuacją jest ta, w której analizę gruntu wykonuje się jeszcze przed zakupem działki. Tylko świadomość tego, jakie warstwy gruntu znajdują się na działce, jest w stanie uchronić cię przed bardzo kosztownymi często inwestycjami na etapie budowy lub skomplikowanymi naprawami posadowienia w przyszłości. Może się tak zdarzyć, że po wykonaniu badań geotechnicznych nie będziesz chciał kupić działki, ponieważ koszty budowy domu na tym terenie będą znacznie wyższe, niż planowałeś.
Jakie mogą być skutki nieprzeprowadzenia badań geotechnicznych?
Jak wspomniałem na początku, brak badań geotechnicznych wiąże się z ryzykiem. Często już na etapie budowy pojawiają się problemy, które zmuszają inwestorów do wdrożenia innych, zwykle kosztownych rozwiązań. To niejedyne skutki budowy na niesprawdzonym gruncie. Na etapie użytkowania domu mogą występować:
- nierównomierne osiadanie budynku;
- problem pękających ścian;
- uszkodzenia konstrukcji budynku;
- zapadanie się fundamentów;
- zawilgocenie budynku.
Aby lepiej zobrazować istotę problemu, przeanalizujmy pewien przykład:
Inwestor zakupił działkę, a badanie geotechniczne zlecił dopiero po pewnym czasie. Okazało się, że na działce występują nienośne warstwy gruntu, bardzo niekorzystne pod budowę. Aby postawić dom, inwestor musi zlecić usunięcie tych warstw gruntu i nawiezienie nowej ziemi, co wiąże się oczywiście z dodatkowymi kosztami budowy domu. Przykład ten pokazuje, dlaczego tak ważne jest zlecenie analizy gruntu jeszcze przed zakupem działki. Gdyby inwestor je wykonał, mógłby zadecydować, czy faktycznie chce inwestować w ten teren lub negocjować cenę.
Badanie geotechniczne gruntu – jak przebiega i co sprawdza?
Badania geotechniczne gruntu to nic innego jak odwierty geologiczne, które wykonuje specjalna firma. Najlepiej jeśli znane jest położenie domu, który ma powstać. Wtedy badanie wykonuje się na mniejszym obszarze, co wpływa na ostateczny koszt analizy podłoża. Zazwyczaj wykonuje się 3 odwierty geologiczne, a pobrane do badań próbki gruntu mówią już wiele o tym, z jaką działką mamy do czynienia.
Badania geotechniczne dotyczą parametrów gruntu. Sprawdza się między innymi:
- Poszczególne warstwy gruntu: rodzaj gruntu i układ poszczególnych warstw na kilka metrów w głąb ziemi.
- Poziom wód gruntowych. W przypadku tego parametru ważne jest nie tylko to, z jakim poziomem wód mamy do czynienia na etapie pobierania próbek, ale również jak będzie to wyglądało w przyszłości. To, na jakim poziomie znajdują się wody gruntowe, zależy od pory roku (wiosną poziom wód gruntowych jest najwyższy), a także intensywności opadów w danym roku.
- Nośność gruntu.
- Plastyczność gruntu.
- Zagęszczenie gruntu.
W wyniku badań otrzymuje się dokumentację geotechniczną, która później analizowana jest przez konstruktorów. Dokumentacja geotechniczna składa się z części opisowej i części graficznej z zaznaczonymi warstwami gruntu.
Rodzaje gruntu budowlanego
Dobry grunt / trudny grunt
Wspomniałem już, jakie są konsekwencje budowy domu na niepewnym podłożu. Pozostaje jeszcze odpowiedź na pytanie, jakie rodzaje gruntu do niego zaliczamy. Inwestor znajduje się w niekorzystnej sytuacji, kiedy badania geotechniczne wykrywają organiczne warstwy gruntu (najczęściej torf) oraz grunty nasypowe. Te pierwsze bardzo szybko zmieniają swoje właściwości, w związku z czym budynek osiada nierównomiernie. Z kolei w przypadku tych drugich gruntów (nasypowych) zazwyczaj występuje nierównomierne zagęszczenie, a ich zawartość jest przypadkowa.
Najlepiej, jeśli na działce znajdują się grunty rodzime mineralne. Grunty spoiste ocenia się pod względem poziomu spoistości i stanu (zwarty, półzwarty, twardoplastyczny, plastyczny, miękkoplastyczny, płynny). Z kolei w przypadku gruntów niespoistych sprawdzana jest wilgotność (suchy, mało wilgotny, wilgotny, nawodniony) i zagęszczenie (luźny, średnio zagęszczony, zagęszczony, bardzo zagęszczony).
Badania geotechniczne wykazują trudny grunt – co dalej?
Jeśli badanie gruntu wykazuje kłopotliwe podłoże, najczęściej trzeba je wymieniać. Stosuje się również inne sposoby posadowienia budynku, co dokładniej omówię w artykule na temat fundamentów. Należy jednak pamiętać, że każda sytuacja jest inna, dlatego należy ją analizować odrębnie z pomocą specjalistów i wdrażać najbardziej odpowiednie rozwiązania.
Co powinno zwrócić uwagę?
Jeśli w pobliżu działki znajduje się rzeka lub staw, występuje specyficzna roślinność, można przypuszczać, że warunki wodno-gruntowe prezentują się niezbyt obiecująco. W takich sytuacjach badania geotechniczne gruntu są więcej niż wskazane. Dodam, że raczej nie warto sugerować się tym, że na działkach obok już stoją domy, ponieważ już kilkanaście metrów dalej mogą występować inne warunki gruntowe.
Badania geotechniczne – cena
Badania gruntu kosztują około 1000 zł. Orientacyjna cena wykonania odwiertu to około 100 zł za metr, a więc ostateczny koszt będzie zależał od tego, ile odwiertów i na jaką głębokość trzeba wykonać. Jest to niewielka kwota w porównaniu z kosztami rozwiązań, które trzeba wdrożyć w sytuacji, kiedy grunty nie nadają się pod budowę domu.
